جراحی لثه چیست؟

ما در این مقاله سعی داریم تا بتوانیم اطلاعات عمومی شما را افزایش دهیم. شما می‌توانید از جدیدترین تازه‌های دندانپزشکی با مراجعه به وبسایت دکتر پوریا محمدپرست را بدست آورید.

جراحی لثه یا پریودنتال دارای شباهت خاص با هرس کردن درخت دارد. در جراحی زیبایی لثه مشابه هرس کردن شاخه های اضافی، خشک شده و دارای مشکل به منظور کمک به رشد درخت، بخش هایی از لثه که دارای مشکل هستند، حذف یا ترمیم می شوند و به این ترتیب امکان رشد مناسب سایر اجزای لثه فراهم می گردد. علاوه بر این در برخی موارد نیاز به پیوند بافت جدید در محل آسیب دیده وجود دارد. نجات دندان ها و در مواردی درمان لبخند لثه ای  هدف اصلی دندان پزشک است، اما ایجاد توازن در اثربخشی روش درمانی با هزینه آن می تواند به تعیین حالت مناسب جهت حل مشکل لبخند لثه نما و دیگر مشکلات بیمار کمک کند. در این حالت فرد ممکن است از سطح سلامتی کافی برای این جراحی لبخند لثه ای برخوردار نباشد و این مسائل نیز می تواند عامل های تعیین کننده در انتخاب روش درمانی جراحی لثه باشد. گاهی اوقات لبخند لثه‌ای فقط ناشی از مشکلی مربوط به لثه‌های شما است و علت دیگری ندارد. بلند بودن بیش از حد لثه‌ها که در اصطلاح به آن «هایپرتروپی لثه‌ای» گفته می‌شود و یا رشد ناقص و در نیامدن کامل دندان‌ها از لثه، از مهم‌ترین علل شایع برای لبخند لثه‌ای محسوب می‌شوند. بهترین کار برای تعیین بهترین نقطه اتصال لثه به دندان‌ها و اینکه آیا شما بافت لثه اضافی دارید یا خیر و اصلاح طرح لبخند لثه ای ، آن است که جهت انجام مشاوره با متخصصین به کلینیک های معتبر مراجعه کنید.

نوار بافتی کوچکی به نام فرنوم، زبان را به کف دهان و لب‌ها را به لثه متصل می‌کند. حال اگر فرنوم بیش از حد کشیده، کوتاه یا ضخیم باشد، رشد و عملکرد طبیعی دهان مختل می‌شود. از این محدودیت‌ها با اصطلاح بند زبان یا بند لب یاد می‌شود. فرنکتومی یا جراحی فرنوم یا جراحی بند لب عملی است که به منظور برداشتن این بافت اضافی و دستیابی به عملکرد کامل دهان انجام می‌شود.

دلایل

جراحی لثه اولین انتخاب برای درمان مشکلات لثه نیست. در اکثر مواقع، این روش انتخابی است که پس از بسیاری از ترمیم های کم تهاجمی و درمان های بدون جراحی بر روی لثه ها انجام می شود. با توجه به اینکه بسیاری از افرادی در مراحل پیشرفته بیماری لثه به دنبال درمان مشکل خود می روند، به همین خاطر زودتر از دیگر درمان های روش های درمان جراحی لثه برای آنها تجویز می شود. با این وجود به نظر نمی رسد این روش درمانی به عنوان یک توصیه تصادفی یا اتفاقی از طرف دندان پزشک قبل از امتحان کردن روش های درمانی دیگر به بیمار ارائه شود. در اکثر مواقع دندان پزشک ابتدا علائم مربوط به مشکل لثه همچون التهاب لثه یا موارد پیشرفته تر بیماری لثه را بررسی می کند و بر اساس تشخیص خود از یک برنامه درمانی مناسب با توجه به مرحله پیشرفت مشکل استفاده می نماید. این برنامه درمانی با تمیز کردن عمیق دندان ها در محل ریشه ها شروع می شود و از این روش به همراه درمان های مورد نیاز دیگر توسط پریودنتیست یا متخصص و جراح لثه استفاده می گردد. جراح لثه میزان عمیق بودن پیشرفت بیماری لثه را تخمین می زند و مقدار ترمیم مورد نیاز برای لثه را مشخص می کند. در این حالت از یک نمودار پیشرفت استفاده می شود که معمولاً مقیاس آن بر اساس میلیمتر است و برای رفع مشکل بیمار ریشه های دندان تمیز شده، آنتی بیوتیک، داروهای ضد میکروب یا سایر انواع داروها برای مبارزه با رشد باکتری در زیر خط لثه برای بیمار تجویز می شود. در ادامه لازم است مراقبت های لازم در خانه و نحوه حفظ بهداشت دهان با استفاده از دهان شویه ها، خمیردندان ها و مسواک های خاص برای بیمار مشخص گردد. اگر عمق بیماری لثه یا کیسه های تشکیل شده در اطراف دندان ها از نظر اندازه کاهش پیدا نکرد و با گذشت زمان این کیسه ها به دندان ها فشار بیشتری را وارد کردند، عمل جراحی لثه انتخاب بعدی قابل استفاده برای رفع مشکل بیمار خواهد بود. پیش بینی می شود که نیمی از موارد جدی بیماری لثه در ایالات متحده در نتیجه سیگار کشیدن ایجاد می شود، اما نیم دیگر موارد ابتلا به خاطر عدم رعایت مناسب بهداشت دهان، سابقه بیماری های لثه و مشکلات سلامتی در خانواده یا آسیب های وارد شده به دهان می باشد که بر سلامت لثه ها تاثیر می گذارد. افراد سیگاری تا سه برابر با احتمال ابتلا به بیماری لثه در مقایسه با افرادی که هیچگاه سیگار نمی کشند مواجه هستند، اما در بین افراد غیر سیگاری، افرادی هستند که به خاطر وسواس در رعایت بهداشت دهان و در نتیجه عواملی همچون مشکلات ژنتیکی مربوط به عقب کشیدن لثه یا مسواک زدن زیاد لثه های آنها دچار آسیب شده است. علاوه بر این افرادی نیز هستند که به خاطر مشکلات مادر زادی بافت های لثه لاغر یا ضعیف دارند و به همین خاطر در این حوزه نیاز به درمان دارند. صرف نظر از دلیل ایجاد مشکلات عفونت لثه، هنگامی که فرد متوجه وجود بیماری شود، امکان درمان و ترمیم لثه ها با استفاده از روش های درمانی حرفه ای و نیز دنبال کردن همه توصیه های ارائه شده برای نگهداری از سلامت لثه ها تا زمان خاتمه درمان، وجود دارد. اگر اقدامات پیشگیرانه انجام شده در این حوزه موثر نباشند و شما در مرحله ایی باشید که نیاز به عمل جراحی لثه وجود داشته باشد، امکان معکوس کردن فرآیند آسیب وجود ندارد، اما می توان با استفاده از خدمات تخصصی دندان پزشک، پریودنتیست یا جراح لثه مشکل را ترمیم کرد. علاوه بر این در برخی مواقع ممکن است نیاز به فعالیت دو یا چند متخصص بطور همزمان برای رفع مشکل لثه ها وجود داشته باشد. به هر حال مدت دوام یا ماندگاری ترمیم انجام شده بر روی لثه ها بستگی به مراقبت مستمر از لثه ها پس از ترمیم دارد.

جراحی پیوند لثه

در مواردی که به انجام جراحی درمان تحلیل لثه نیاز باشد، بافت لثه تحلیل رفته است و به همین خاطر دیگر نمی تواند کل ریشه دندان را بپوشاند یا به میزان کافی برای گرفتن و نگه داشتن دندان در جای خود قدرت ندارد. در اینگونه مواقع دندان ها ممکن است در جای خود سست شده و هدف از عمل جراحی تجدید ساختار بافت لثه تحلیل رفته، افزایش طول تاج و حفظ ساختار آن است. در این حالت با استفاده از یک روش به نام جراحی فلپ پریودنتال، دکتر جراح لثه بخش های نیازمند ترمیم لثه ها را بریده و لایه رویی لثه را بر می گرداند. در ادامه امکان تمیز کردن عمیق بخش های آسیب دیده و درمان با استفاده از داروهای ضد باکتری وجود خواهد داشت. به خاطر اینکه بیماری لثه باعث می شود لثه ها تحلیل رفته باشند، راه برای ایجاد پلاک یا باکتری بر روی دندان باز می شود و به این ترتیب کیسه های مایع بین دندان ها و لثه ها تشکیل می شود. در ادامه بدن سلول های سفید را برای مبارزه با عفونت ایجاد شده به محل ارسال می کند و این مبارزه طبیعی اغلب باعث از بین رفتن استخوان و بافت دارای عفونت می شود. تمیز کردن کیسه های ایجاد شده این امکان را فراهم می کند که لثه ها برای انجام عملیات ترمیم آماده شوند. معمولاً برای انجام عمل جراحی افزایش طول تاج لثه از بی حسی موضعی یا بی هوشی استفاده می شود و پزشک احتمالاً به شما توصیه می کند از مسکن ها برای کاهش درد قبل از عمل جراحی لثه تحلیل رفته  و پس از آن استفاده کنید.

مراحل و روش

هنگامی که جراحی لثه کامل شده و ریشه های دندان تمیز شوند، محل جراحی به منظور ترمیم دوخته یا بخیه زده می شود یا ممکن است نیاز به انجام یک عمل جراحی لثه ثانویه برای بیمار وجود داشته باشد. اگر از بین رفتن استخوان پیشرفته باشد، جراحی لثه ممکن است شامل جراحی پیوند لثه و استخوان نیز باشد. در این صورت احتمالاً استخوان صاف شده یا ترمیم می شود و به همراه جراحی پیوند لثه احتمالاً از عمل پیوند استخوان طبیعی یا مصنوعی در محل آسیب دیده استفاده می گردد. در ادامه رشد طبیعی می تواند برای استخوان پیوندی جراحی شده نیز اتفاق افتد و پروتئین ها می توانند تجدید ساختار طبیعی استخوان را امکان پذیر کرده و شرایط را برای فرآیند رشد عادی استخوان فراهم کنند. به هر حال بافت لثه دارای توانایی محدود برای بهبود و رشد مجدد است. هنگامی که بافت لثه از بین برود، امکان بازیابی این بافت دیگر وجود نخواهد داشت. پس از اینکه پیوند استخوان در محل مورد نظر قرار گرفت و فرآیند درمان شروع یا کامل شد، یک روش درمانی به نام همبندی لثه و سلول های استخوانی شروع می شود. در حقیقت در جریان جراحی لثه بافت نرم جهت ترمیم نیاز به گرفته شدن از سایر نواحی (معمولاً از سقف دهان) و پیوند زدن در محلی دارند که بافت لثه تحلیل رفته است و به خاطر این عقب نشینی ریشه های دندان در معرض آسیب قرار گرفته اند. در برخی مواقع یک تکه از فلز مشابه یک بافت بین بخش سخت دندان یا استخوان سطح و بافت لثه قرار می گیرد و به این ترتیب رشد مجدد بافت لثه شروع شده و اطراف دندان را فرا می گیرد. در روش دیگر جراحی لثه (پیوند لثه) می توان یک بخش از بافت که در اصطلاح به آن فلپ گفته می شود را از یک محل دیگر برداشت و سپس آن را در زیر بخش باقیمانده لثه که دچار عقب نشینی شده است، پیوند زد. این بافت جدید بالاتر از ناحیه دچار عقب نشینی قرار می گیرد و به این ترتیب می تواند نواحی مربوط به ریشه دندان را پوشش دهد. در ادامه این بخش به بافت اطراف دندان بخیه زده می شود.

جراحی لیزر: از این روش برای درمان برخی از انواع بیماری‌های لثه استفاده می‌شود. جراحی لثه با لیزر دارای مزایای متعدد همچون کاهش خون‌ریزی و کوتاه کردن طول دوره درمان می‌باشد. برای این درمان متخصص ترمیم لثه از لیزر با طول موج خاص برای برداشتن بافت ناسالم استفاده می‌کند. به این ترتیب بافت سالم لثه به صورت دست نخورده در محل باقی می‌ماند و به این ترتیب فقط حداقل مقدار بافت از محل برداشته می‌شود. در صورت نیاز می‌توان از جراحی لیزر دندان برای تکمیل درمان چند بار استفاده کرد.

بهبودی

هر فردی که دارای تجربه چسبیدن مواد غذایی بین دندان و لثه ها باشد، می داند که چقدر بافت لثه حساس است و چقدر راحت درد می گیرد. عمل جراحی لثه بر نواحی خاص دهان تمرکز دارد که بسیاری از اعصاب به این محل ها ختم می شوند، اما در مواردی که نیاز به درمان از طریق عمل جراحی وجود دارد، احتمالاً ترمیم باعث می شود دندان ها و لثه ها برای فرد مدتی ناراحتی ایجاد کنند. حساسیت دندان، التهاب لثه و مواد غذایی گیر افتاده در کیسه های دندان ممکن است هم اکنون نیز برای برخی افراد که با عمل جراحی لثه مواجه هستند، مشاهده شود و احتمالاً بی حس کردن محل با مواد بی حسی موضعی می تواند از درد و ناراحتی بیمار در طول عمل جراحی لثه جلوگیری کند. به هر حال، پس از عمل جراحی، این درد و حساسیت می تواند افزایش یافته یا حتی به میزانی تشدید شود که نیاز به استفاده از داروهای مسکن و ضد درد در کوتاه مدت وجود داشته باشد. اگر این درد پس از حدود سه روز باقی بماند، بهتر است بیمار با جراح خود برای بررسی مشکل احتمالی تماس بگیرد. در اکثر روش های جراحی لثه، بافت پیوندی با یک لایه خاص به صورت قالب پوشانده می شود تا به این ترتیب از بافت پیوندی در ناحیه مورد نظر برای مدت تقریباً دو هفته یا بیشتر محافظت شود. بخیه های استفاده شده در عمل جراحی لثه می توانند پس از مدتی حل شده و جذب شوند یا نیازمند کشیده شدن در حدود 10 روز پس از عمل جراحی لثه باشند. این مدت تقریباً زمانی است که برای معاینه بعدی وضعیت بیمار توسط جراح دهان یا پریودنتیست نیاز است. تمیز نگه داشتن دهان و دندان بدون دستکاری ناحیه جراحی شده برای جلوگیری از ایجاد عفونت و بیرون آمدن بافت جدید لازم و ضروری است. علاوه بر این استفاده از دهان شویه آنتی باکتری نیز می تواند بخشی از برنامه مراقبت از دهان پس از عمل جراحی باشد.

عوارض

ورم و خونریزی لثه که احتمالاً می تواند ریسک ایجاد عفونت را افزایش دهد، ممکن است برای دو تا سه روز پس از عمل جراحی لثه ادامه داشته باشد. در این مدت به خاطر حساس شدن زیاد لثه ها و دندان ها پس از عمل جراحی لثه احتمالاً بیمار با مشکل در خوردن و نوشیدن مواجه می شود. این احتمال نیز وجود دارد که حساسیت دندان ها و لثه نسبت به غذای سرد و گرم و سایر محرک های مانند آن برای مدت طولانی باقی بماند. بیمار می تواند این مسائل را با دندان پزشک یا متخصص مراقبت های پس از عمل جراحی لثه در جلسات برگذار شده چند ماه بعد از عمل جراحی یا قبل از آن مطرح کند. مراقبت از دندان ها و لثه ها پس از هر عمل جراحی لثه بسیار مهم و با اهمیت است. در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان، نواحی پیوند زده شده از بافت لثه مستعد عقب نشینی سریع هستند و همواره احتمال ایجاد پوسیدگی در ریشه های دندان وجود دارد. به هر حال هنگام انجام دستور العمل های ارائه شده توسط جراح لثه باید مراقبت کافی توسط بیمار انجام شود. تمیز کردن آرام ناحیه با یک مسواک نرم و دنبال کردن راهنمایی های تخصصی ارائه شده توسط دندان پزشک یا پریودنتیست می تواند به بهبود سریع لثه کمک کرده و دندان ها را در محل مناسب آنها نگه دارد. در صورت مراقبت صحیح نتایج این روش درمانی می تواند برای تمام عمر دوام و ماندگاری داشته باشد.

قیمت و هزینه

هزینه جراحی لثه بستگی به میزان پیشرفت بیماری شما، نوع جراحی و پزشک معالج دارد. در مورد تحت پوشش بیمه بودن جراحی لثه با موسسه بیمه خود تماس بگیرید.
از آنجا که با اقدام به درمان در مراحل اولیه مشکلات و بیماری های لثه از جمله درمان عفونت دندان  می توان از روش های بدون جراحی کمک گرفت، لذا شما با معاینات دندانپزشکی دوره ای می توانید در صورت بروز مشکل در مراحل اولیه نسبت به درمان آن اقدام کنید و از جراحی پیشگیری نمایید.

امید است که توانسته باشیم در این مقاله بتوانیم اطلاعات شما را درباره جراحی لثه افزایش دهیم. شما عزیزان می‌توانید با مراجعه به وبسایت دکتر پوریا محمدپرست از جدیدترین مقالات روز پزشکی با اطلاع شوید.