در صورتی که شما نیز یک یا چند دندان خود را از دست دادهاید، تنها نیستید. خوشبختانه، انتخابهای زیاد و متفاوتی برای جایگزینی دندان از دست رفته وجود دارد که به زیباتر شدن لبخند شما کمک میکند.
متخصصان در جایگزینی دندان از دست رفته به شما کمک میکنند.
دلایل جایگزینی دندان از دست رفته یا کشیده شده
فرد برای جایگزینی دندان از دست رفته میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد مانند:
- کمک به افزایش اعتماد به نفس
- کمک به توانایی سخن گفتن و غذا خوردن معمولی
- جلوگیری از جابه جا شدن دندانها و اختلال در گاز زدن
- کاهش فشار بر روی سایر دندانها
- پیشگیری از آسیب به دندانها
- بهبود درد فک یا اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ).
- حفظ سلامت استخوانها
1. ایمپلنتهای دندانی
بیشتر از 3 میلیون از آمریکاییها از ایمپلنتهای دندانی استفاده میکنند، یعنی ایمپلنت دندان شیوه ی مورد علاقه افراد جهت جایگزینی دندان از دست رفته است. دندانپزشک میتواند این روش برای جایگزین کردن یک دندان استفاده کند. همچنین بهعنوان یک بریج مبتنی بر ایمپلنت برای جایگزین کردن چندین دندان ازآن استفاده کند. سه نوع اصلی ایمپلنت دندان وجود دارد.
انواع ایمپلنت
- ایمپلنت اندوستال: این ایمپلنت های دندانی بسیار رایج هستند؛ در واقع شبیه پیچهای کوچکی هستند که اغلب از تیتانیوم ساخته میشوند. در فرآیند جایگذاری ایمپلنت را دراستخوان فک قرار میدهند. در آخر با استخوان طبیعی ترکیب و در هم آمیخته میشوند. پس از آن که با استخوان ادغام شد، در دومین مرحله یک دندان مصنوعی (تاج) را بر روی ایمپلنت نصب میکنند.
- ایمپلنت زیر پریوستئال: ایمپلنتهای زیر پریوستئال غیر متعارف و کم کاربرد هستند. هرچند که گزینهی خوبی برای افرادی است که نمیتوانند پیوند استخوان انجام دهند و استخوان فک آنها نازک است. در این روش قابی فلزی بر روی استخوان فک قرار میگیرد. در نهایت دندانپزشک میتواند پروتز را به این قاب فلزی متصل کند.
- ایمپلنتهای زیگوماتیک: ایمپلنتهای زیگوماتیک در استخوان گونه جای گذاری میشوند تا جانشین دندانها در فک بالایی باشند. این ایمپلنتها گزینهی خوبی برای بیمارانی است که دچار تحلیل استخوان دندان در فک هستند. زیرا استخوان این افراد نمیتواند ایمپلنتهای دندانی سنتی را نگه دارند.
نکات مثبت
ایمپلنتهای دندانی نکات مثبت زیادی دارد، از جمله:
- مثل دندانهای طبیعی هستند و میتوانید انواع غذاها را بجوید.
- با مراقبتهای مناسب میتواند تمام عمر دوام بیاورد.
- برخلاف بریجهای دندانی، نیازی به تراشیدن و کوچک کردن دندانهای دیگر ندارد.
- مانند دندان مصنوعی به بیرون نمیلغزد یا صدای تق تق تولید نمیکند.
- کمک میکند تا استخوان تحلیل نرود.
- میتواند به بهبود تکلم شخص کمک کند.
- مانع از جا به جایی و حرکت دندانهای کناری میشود.
- مانع از افتادگی عضلات و پوست صورت میشود.
نکات منفی
ایمپلنتهای دندانی گران و پر هزینه هستند و امکان دارد که عوارض جانبی نیز داشته باشند. بعضی تحقیقات نشان می دهد که حدود 5 تا 10 درصد از ایمپلنتهای دندانی پس از مدت کوتاهی، چند ماه یا چند سال پس از کاشت خراب میشوند.
برای نصب ایمپلنتهای دندانی به چندین جلسه دندانپزشکی و نیز عمل جراحی نیاز است؛ که خطرهایی مثل عفونت و غیره را به همراه دارد.
2. بریج های دندانی
بریجهای دندانی برای بازسازی دائمی دندان مناسب هستند. بریجها میتوانند برای جایگزینی دندان از دست رفته به کار بروند. امروزه چهار نوع بریج دندانی وجود دارد.
انواع بریج
- بریج های سنتی: این بریجها بسیار متعارف و رایج هستند و از سرامیک، چینی ترکیب شده با فلز، زیرکونیا یا طلا ساخته میشوند. این نوع بریج با دندانی مصنوعی به نام پونتیک و روکشهای دندانی بر روی دو دندان کناری نصب میشود. دندانپزشکان معمولا از این بریجها برای جایگزینی دندانهای آسیاب کوچک و بزرگ استفاده میکنند.
- بریجهای کنسولی یا تک سویه: این بریجها شباهت زیادی به بریجهای سنتی دارند، اما تنها از یک سمت به تاج یک دندان نصب میشوند. بریجهای کنسولی از چینی ترکیب شده با فلز ساخته میشوند. دندانپزشکان از این بریجها جهت جایگزینی دندان از دست رفته پیشین استفاده میکنند؛ زیرا به اندازه کافی مستحکم نیستند تا نیروی جویدن دندانهای آسیاب را تاب بیاورند.
- بریجهای مریلند: این تاجهای دندان از جنس چینی هستند. با چهار چوبی فلزی به دندانهای کناری میچسبند، و بنابراین دندانهای کناری نیازی به آماده سازی جهت نصب تاج ندارد.
- بریجهای متکی بر ایمپلنت: هنگامی است که دندانپزشکان از دندان طبیعی فرد و یک ایمپلنت برای جایگزینی دندان از دست رفتهاستفاده میکنند. اکثر دندانپزشکان از بریجهای متکی بر ایمپلنت برای جایگزینی دندانهای آسیاب کوچک و بزرگ استفاده میکنند.
نکات مثبت
در زیر به تعدادی از مزایای بریجهای دندانی اشاره شده است:
• هزینه آن در مقایسه با ایمپلنت کمتر است.
• پیوند استخوان ضرورتی ندارد.
• فرآیند زمانی ساخت و نصب آن از ایمپلنت سریعتر است.
• محکمتر از دندان مصنوعی است.
نکات منفی
بریجها دارای نکاتی منفی نیز هستند از جمله:
• برای بریج های سنتی باید دندان های سالم مجاور را تراشید.
• بریجهای مریلند ممکن است که به دندانهای کناری آسیب برسانند. همچنین در مقابل نیروی حاصل از جویدن مقاوم نیستند.
• ساخت و نصب بریجهای متکی بر ایمپلنت زمان بیشتری میگیرد و هزینه بیشتری نیز دارند.
• مانند ایمپلنت ماندگاری طولانی ندارند.
با ما باشید در مجله پزشکی دکتر پوریا محمدپرست تا با خیالی آسوده و آگاهی کامل بتوانید جایگزینی مناسب برای دندان از دسته رفته خود پیدا کنید…
3. دندان مصنوعی متحرک
دندانپزشک میتواند هر تعداد دندان از دست رفته را با دندان مصنوعی متحرک جایگزین نماید.
انواع
- دندان مصنوعی کامل: این دندانهای مصنوعی برای اشخاصی که تمام دندانهای خود را از دست دادهاند مناسب هستند. دندان مصنوعی کامل معمولی تقریبا دو ماه بعد از کشیدن دندانها و درمان کامل لثهها در دهان قرار داده میشود.
در قیاس با آن، دندان مصنوعی فوری را میتوان بدون فاصله زمانی پس از کشیدن دندانها در دهان قرار داد، بنابراین بیمار در دوره بهبودی دندان خواهد داشت.
دندان مصنوعی فوری یک راه حل کوتاه مدت است. زیرا که استخوانها و لثهها در هفتههای پس از برداشتن دندانها تحلیل میروند، و دندان مصنوعی موقتی پس از آن به راحتی در جای خود نمیماند.
- دندان مصنوعی جزئی یا نیمه کامل: دندان مصنوعی جزیی هنگامی که تعدادی از دندانهای طبیعی فرد باقی مانده باشد گزینه مناسبی است. دندان مصنوعی جزئی از دندانهایی که به پایه پلاستیکی هم رنگ لثه وصل هستند ساخته شده است. همچنین ممکن است که با قابی فلزی به دهان متصل شوند تا در جای خود ثابت بمانند.
نکات مثبت
دندان مصنوعی به دلایلی که در ادامه به آن میپردازیم گزینه بسیار خوبی هستند:
• مقرون به صرفه هستند.
• از منظر زیبایی شناختی زیبا هستند.
• نگهداری آنها ساده است.
• دیگر نیاز نیست نگران سلامت دندانها باشید.
نکات منفی
اگرچه دندانهای مصنوعی ایراداتی نیز دارند:
• ممکن است راحت نباشند.
• میتواند شل شود.
• ممکن است صدای تق تق ایجاد کند.
• میتواند باعث آزردگی و سوزش شود.
• فرآیندهای متعددی ساخت دارد.
• نیاز به تعویض منظم قطعه دارد.
4. دندان مصنوعی ثابت
دندان مصنوعی ثابت از یک ردیف دندان مصنوعی از جنس چینی یا پلاستیک ساخته شده است. این دندانها بر روی پایهای پلاستیکی قرار دارند. در انتها این پایه به روی ایمپلنتهای دندانی نصب میشود.
کسانی که یک قوس کامل از دندانهایشان را از دست دادهاند میتوانند از دندان مصنوعی کامل ثابت استفاده کنند. هرچند که برای کسانی که فقط چند دندان خود را از دست دادهاند، پروتزهای نیمه کامل ثابت گزینه بهتری است. این نوع بریج ها یا ثابت هستند و یا یک بریج ثابت متکی به ایمپلنت دارند.
نکات مثبت
دندان مصنوعی ثابت به شما کمک میکند که بدون مشکل غذا بخورید و شکل ظاهری و زیبایی صورت خود را حفظ کنید.
مزایای دیگری نیز دارد، از جمله:
• بیرون نمیافتد.
• در دهان ثابت است.
• لبخند را زیباتر میکند.
• تکلم عادی را بهبود میبخشد.
• مثل دندانهای واقعی عمل کنید.
• دوام و ماندگاری بلند مدت دارد.
• مانع جابجایی و نامرتب شدن دندانهای کناری میشود.
نکات منفی
دندانهای مصنوعی ثابت ایراداتی نیز دارند، از جمله:
• قرار دادن آن نیاز به جراحی دارد.
• خطر عفونت و التهاب در آن زیاد است.
• تمیز کردن آنها از دندان مصنوعی سختتر است.
• از دندانهای مصنوعی متحرک گرانتر است.
5. دندان مصنوعی جزئی موقتی
پروتز موقت از یک سری دندانهای مصنوعی متحرک ساخته شده است که روی کام یا فک پایین قرار میگیرند. برای جایگزینی یک یا چند دندان میتوان از آنها استفاده کرد.
دندانهای مصنوعی جزئی موقتی بر پایه تکنیکی مشابه با دندان مصنوعی جزئی دائمی ساخته میشوند. با این تفاوت که آنها پیش از کشیدن دندان ساخته میشوند، به همین دلیل معلوم نیست که دندان مصنوعی جزئی موقت در دهان شما چگونه به نظر برسد.
پروتزهای جزئی موقت برای استفاده در طول درمان
انواع
دندانهای مصنوعی جزئی متحرک به صورت پیش تولید و به گونه ای که در دهان شما جای بگیرند ساخته میشوند، بنابراین در شکل و اندازههای متفاوتی عرضه میشوند و اکثرا از جنس اکریلیک هستند.
دندان مصنوعیجزئی موقت ممکن است مانند دندان مصنوعی جزئی معمولی دارای گیرههایی باشد تا آن را به دندانهای طبیعی کناری متصل کند. این موضوع به تعداد دندانهای از دست رفته بستگی دارد.
نکات مثبت
دندان مصنوعی جزئی موقت ظاهر و اعتماد به نفس فرد را افزایش میدهد.
از دیگر فواید آن می توان به نکات زیر اشاره کرد:
• کم هزینه است.
• تکلم با آن آسان تر است.
• دندانهای کناری را ثابت در جای خود نگه میدارد.
• مناسب است.
• راحت است.
• ساخت آن آسان است.
مهمترین ویژگیاش این است که دندانپزشک میتواند دندان مصنوعی موقت را قبل از کشیدن دندان آماده کند.
نکات منفی
هر چند که دندانهای مصنوعی موقتی برای برخی از موارد خوب هستند، اما معایبی نیز دارند:
• طول عمر کوتاهی دارند، به راحتی میشکنند، ماندگار نیستند.
• ممکن است احساس کنید که دندان لق است.
کدام گزینه برای شما مناسب است؟
راه حل های زیادی برایجایگزینی دندان از دست رفتهوجود دارد. این که کدام گزینه برای شما بهتر است به عوامل زیادی همچون تعداد دندانهای از دست رفته، بودجه شما، اولویتهای شما و سلامت کلی دهانتان بستگی دارد.
پنج گزینه معمول برای جایگزینی دندان از دست رفتهشما به ترتیب زیر است: ایمپلنت دندان، بریج، دندان مصنوعی متحرک، دندان مصنوعی ثابت ودندان مصنوعی جزئی موقت. هر کدام از این گزینهها نکات مثبت و منفیای دارد که ما سعی کردیم در مجله پزشکی دکتر پوریا محمدپرست به صورت کلی به شما توضیحاتی دهیم تا با آگاهی کامل برای زیبایی خود گزینه مناسب را انتخاب کنید.
در صورتی که دندانهای خود را از دست دادهاید و به دنبال راهی برای جایگزینیآنها هستید، بهتر است که برای معاینه و بحث در مورد بهترین گزینه برای جایگزینی دندان از دست رفته یا کشیده شده خود به مطب دکتر پوریا محمدپرست مراجعه کنید.